Peter Bronkhorst, oprichter van cybersecurity bedrijf Seyfo, kent die realiteit van binnenuit. Als ondernemer én voormalig “Frits”, de niet-IT’er die binnen een klein bedrijf verantwoordelijk is voor ‘de IT erbij’, zag hij hoe kwetsbaar zijn eigen doelgroep is. “Veel ondernemers denken: ‘ik ben toch niet interessant?’ Maar dat is precies waarom je risico loopt,” vertelt hij.

In dit artikel lees je waarom cybersecurity in het MKB vaak onzichtbaar blijft, wat de grootste risico’s zijn en hoe je als ondernemer eenvoudig wél stappen kunt zetten.

Cybersecurity wordt onderschat

In veel kleine bedrijven is er geen aparte IT-afdeling. IT is iets wat “erbij” wordt geregeld, vaak door die ene handige collega die net iets meer van computers weet dan de rest. Zolang alles lijkt te werken, komt veiligheid zelden op de radar. Veel ondernemers gaan er daarom van uit dat zij geen interessant doelwit zijn voor cybercriminelen. Ze vertrouwen erop dat hun IT-partner alles wel regelt. Of ze denken dat, omdat hun data in de cloud staat, alles automatisch goed beveiligd is.

Maar die aannames zijn gevaarlijk. Cyberaanvallen zijn tegenwoordig grotendeels geautomatiseerd. Het maakt hackers niet uit of je drie of driehonderd medewerkers hebt. Daarnaast bieden cloud-oplossingen alleen veiligheid als je zelf zorgt voor de juiste instellingen en wachtwoordbeveiliging - en dat is precies waar het vaak misgaat.

Bijna het hele bedrijf draait op SaaS; maar wie houdt het overzicht?

In veel kleine bedrijven draait inmiddels bijna alles in de cloud: van boekhouding en e-mail tot sales, HR en projectmanagement. Dat is efficiënt en schaalbaar, maar het leidt ook tot een vals gevoel van veiligheid. Want hoewel SaaS-diensten vaak goed beveiligd zijn aan de achterkant, blijft de verantwoordelijkheid voor instellingen, toegangsbeheer en datagebruik bij de gebruiker liggen.

Toch gaan veel ondernemers ervan uit dat “cloud = veilig geregeld”. Maar wie heeft toegang tot welke tools? Wat gebeurt er als iemand uit dienst gaat? En wie controleert of een tool überhaupt nog nodig is? In de praktijk ontbreekt vaak het overzicht. Tools worden geïnstalleerd, gekoppeld en gedeeld zonder duidelijke afspraken of inzicht in de risico’s. Daardoor ontstaan stille kwetsbaarheden die maandenlang onopgemerkt blijven.

Het aanbod is ondoorzichtig

De meeste oplossingen op het gebied van cybersecurity zijn ontwikkeld voor grote organisaties met gespecialiseerde IT-teams en forse budgetten. Die oplossingen zijn technisch, complex of gericht op certificeringen zoals ISO 27001. Voor kleine bedrijven zijn ze vaak te duur, te ingewikkeld of simpelweg niet toepasbaar.

Wat het MKB wel krijgt, zijn technische scans zonder context, e-learnings die niemand afkijkt, of compliance-verhalen die geen aansluiting vinden bij de dagelijkse praktijk. Het gevolg is dat ondernemers het gevoel krijgen dat cybersecurity iets is waar ze toch niets mee kunnen. Daardoor blijft actie uit en verandert er niets, terwijl het risico groeit.

Dat gebrek aan overzicht werkt op alle niveaus door. Niet alleen weet men vaak niet meer welke tools er draaien - ook op gebruikersniveau ontbreekt grip. Wachtwoorden worden gedeeld tussen collega’s, hergebruikt of op een post-it geplakt naast het scherm. Toegangsrechten worden zelden periodiek gecontroleerd. Vaak weet niemand precies welke gegevens waar staan, wie erbij kan, of wat er gebeurt als die toegang in verkeerde handen valt. En juist daar schuilt het gevaar. Slechts één incident, zoals een ransomware-aanval of een gelekte klantendatabase, kan leiden tot grote schade, juridisch gedoe of zelfs het einde van je bedrijf.

Begin bij overzicht

Cybersecurity hoeft niet technisch te beginnen: de belangrijkste eerste stap is overzicht. Waar zitten je bedrijfsgegevens? Wie heeft toegang? En wat gebeurt er als die gegevens ineens niet meer beschikbaar zijn of worden gelekt? Door te starten met inzicht in je bedrijfsprocessen krijg je snel een beeld van de kritieke punten.

Peter Bronkhorst richtte Seyfo op met als doel: cybersecurity praktisch maken voor het kleine MKB. Geen dure consultants of dikke rapporten, maar concrete stappen:

• Cyberrisicoanalyse: gebaseerd op je processen, vertaald naar euro’s: wat kost het als het misgaat?
• Cybersecurity portal (ISMS): één plek waar je je systemen, risico’s en maatregelen beheert
• Training voor ‘Frits’: praktische uitleg voor degene die de IT regelt, zonder technisch jargon

“Bij veel bedrijven weet niemand precies welke tools er allemaal gebruikt worden. We beginnen dus altijd bij de processen - en dan blijkt vaak dat het aantal systemen veel groter is dan gedacht,” zo zegt Peter. Seyfo helpt je prioriteiten stellen: welke risico’s zijn écht belangrijk, en wat kun je daaraan doen zonder je bedrijf op slot te zetten?

Conclusie

Cybersecurity hoeft geen complex of technisch onderwerp te zijn. Juist voor kleine bedrijven ligt de kracht in het begrijpen van je eigen processen, het herkennen van risico’s en het nemen van eenvoudige, haalbare maatregelen.

Het begint bij bewustwording en inzicht: weten waar je kwetsbaar bent en waar je op kunt sturen. Veel incidenten zijn te voorkomen met basismaatregelen, duidelijke afspraken en het slim inrichten van je digitale werkomgeving. Digitale veiligheid is geen luxe of bijzaak. Het is een randvoorwaarde om als bedrijf betrouwbaar, professioneel en toekomstbestendig te opereren.

Wacht dus niet tot er iets misgaat, maar neem vandaag nog de eerste stap richting structurele digitale weerbaarheid.